اگر تو هم از آن دسته آدمهایی هستی که فقط کافیست کتاب را باز کنی تا ذهنت مثل یک پروانه از این شاخه به آن شاخه بپرد، این مقاله مخصوص توست! میخواهیم با هم بهترین روشهای مطالعه برای کسانی که زود حواسشان پرت میشود را بررسی کنیم؛ روشهایی ساده، کاربردی و صددرصد قابل اجرا که میتوانند کیفیت مطالعهات را چند برابر کنند. آمادهای؟ شروع کنیم!
اهمیت شناخت سبک یادگیری
قبل از هر چیز باید بدانی که همه آدمها یکجور درس نمیخوانند. بعضیها شنیداریاند، بعضی دیداری و بعضی با انجام دادن بهتر یاد میگیرند. اگر سبک یادگیریات را بشناسی، تمرکزت هنگام مطالعه خیلی بیشتر میشود. مثلاً اگر دیداری هستی، استفاده از نمودارها و رنگها معجزه میکند.
چرا حواسمان سریع پرت میشود؟
گاهی مغز ما مثل یک مرورگر با صد تا تبِ باز رفتار میکند! اطلاعات زیاد، استرس، خواب ناکافی و شبکههای اجتماعی باعث میشوند نتوانیم روی یک موضوع متمرکز بمانیم. دانستن دلیل حواسپرتی اولین قدم برای حل آن است.
ساخت محیط مطالعه ضد حواسپرتی
یک محیط مناسب نصف راهِ افزایش تمرکز است. اتاق خلوت، میز مرتب و نور مناسب میتواند کمک بزرگی باشد. حتی یک صندلی راحت هم تفاوت زیادی ایجاد میکند. هر چیزی که لازم نیست، از جلوی چشمها بردار. هر چقدر محیط سادهتر باشد، ذهن کمتر منحرف میشود.
تکنیک پومودورو؛ نجاتبخش افراد حواسپرت
این تکنیک از تو میخواهد فقط ۲۵ دقیقه با تمام تمرکز مطالعه کنی و بعد ۵ دقیقه استراحت بدهی. با این روش، مغز تو فرصت نمیکند خسته و بیحوصله شود. بهخصوص برای افراد حواسپرت یک انتخاب فوقالعاده است.
تقسیم کردن درس به بخشهای کوچک
اگر میخواهی به مغزت لطف کنی، درس را لقمهلقمه کن! وقتی یک فصل طولانی را به بخشهای کوچکتر تبدیل میکنی، هم انگیزهات بیشتر میشود و هم تمرکزت بالاتر میرود. مغز عاشق کارهای قابل مدیریت است.
یادگیری فعال؛ دشمن شماره یک حواسپرتی
یادداشتبرداری، خلاصهنویسی، طرح سؤال و تدریسِ موضوع به دیگران، ذهن را وادار میکند فعال بماند. وقتی فعال یاد میگیری، دیگر جایی برای پرسهزدنِ افکارت باقی نمیماند.
استفاده از ساختار و برنامهریزی مشخص
وقتی به مطالعه بدون برنامه میپردازی، حواسپرتی مهمان دائمیِ ذهنت میشود. اما داشتن یک برنامه روزانه دقیق مثل چراغ راهنما عمل میکند. صبحها مطالعههای سختتر، عصر مطالعههای سبکتر، و شب مرور مطالب.
چطور با موبایل کنار بیاییم؟
بزرگترین عامل حواسپرتی! ساده بگویم: موبایل را دور بگذار. اگر نمیتوانی، از حالت هواپیما یا اپلیکیشنهای مسدودکننده استفاده کن. یا موبایل را در اتاق دیگری بگذار. فقط همین یک کار، تمرکزت را چندین برابر میکند.
صدای سفید؛ معجزهای برای افراد زودحواسپرت
صدای باران، باد، امواج دریا یا موسیقی ملایم بدون کلام میتواند مغز را وارد حالت تمرکز کند. این صداها مثل یک پتو روی افکار اضافه کشیده و اجازه نمیدهند حواس پرتی سراغت بیاید.
حرکت دادن بدن؛ دشمن خوابآلودگی
گاهی مشکل از کمبود تمرکز نیست؛ از نشستن طولانیست. هر یک ساعت، ۵ دقیقه بلند شو، قدم بزن یا حرکات کششی انجام بده. این کار جریان خون را به مغز افزایش میدهد و دوباره سرحال برمیگردی.
خواب کافی؛ سنگ بنای تمرکز
وقتی خستهای، مغز حتی توان ماندن در یک مسیر فکری را ندارد. خواب کافی و باکیفیت تمرکز تو را چند برابر میکند. شبها دیر نخواب و اگر لازم بود کمی چرت روزانه بزن.
مدیریت استرس برای جلوگیری از حواسپرتی
استرس مثل یک پارازیت دائمی عمل میکند. مدیتیشن، تنفس عمیق، گوش دادن به موسیقی آرام و حتی نوشتن احساسات میتواند توان ذهنیات را بالا ببرد. ذهن آرام، بهترین بستر برای تمرکز است.
استفاده از تکنیک یادآوری فعال
بعد از مطالعه، سعی کن با خودت امتحان بگیری. بدون نگاه کردن به متن، آنچه خواندهای را مرور کن. این کار ذهن را وادار میکند اطلاعات را نگه دارد و حواسپرتی را کاهش میدهد.
چطور انگیزه بالا نگه داریم؟
اگر درس خواندن برایت مثل یک کار سخت یا عذابآور باشد، طبیعیست که ذهنت مداوم فرار کند! اهداف کوچک بگذار، برای خودت جایزه تعیین کن و پیشرفتت را ثبت کن. دیدن موفقیتهای کوچک، انگیزه را میسازد.
تغذیه مناسب برای تمرکز بهتر
مغز هم سوخت میخواهد! مصرف مغزها، شکلات تلخ، ماهی، سبزیجات تازه و میوهها میتواند تمرکز ذهنی را افزایش دهد. همچنین از قندهای مصنوعی و نوشابههای انرژیزا دوری کن؛ چون باعث افت شدید انرژی میشوند.
نتیجهگیری
اگر تو هم جزو کسانی هستی که حواسشان زود پرت میشود، باید بدانی تنها نیستی و راهحلهای زیادی وجود دارد. از تکنیک پومودورو گرفته تا یادگیری فعال، از محیط مناسب تا کنترل موبایل، همه اینها میتوانند تمرکزت را چند برابر کنند. فقط کافیست یک یا دو روش را انتخاب و چند روز امتحان کنی. خیلی زود میبینی که چگونه کیفیت مطالعهات بالا میرود و یادگیری برایت سادهتر میشود. مطمئن باش با کمی تمرین، تو هم میتوانی استاد تمرکز و مطالعه مؤثر شوی!
نویسنده
بهزاد ازند
مجله اینترنتی آموزش هوش مصنوعی، دریچهای به سوی آیندهای که امروز باید آن را فرا گرفت.